In gesprek met directie Amsterdam Museum
In gesprek met Judiekje Kiers, directeur-bestuurder van het Amsterdam Museum en Margriet Schavemaker, artistiek directeur van het Amsterdam Museum.
Het Amsterdam Museum is een museum voor, met en in de stad. Het museum ontwikkelt zich op basis van participatie, co-creatie en eigenaarschap door samen te werken met een diversiteit aan mensen en groepen in de stad. Het doel van het museum is om de verhalen van alle Amsterdammers zichtbaarheid te geven binnen de geschiedenis en toekomst van Amsterdam. Het museum kijkt daarbij kritisch naar gaten en discrepanties binnen de eigen collectie, bijvoorbeeld het ontbreken van documentatie van arbeidsmigratie die een grote rol heeft gespeeld in de ontwikkeling van de stad. Het museum werkt aan inclusiviteit van de eigen collectie, verbinding met de stad en eigenaarschap van alle Amsterdammers over de stad.
Verhalen van Amsterdammers
Het Amsterdam Museum is een museum van, voor, met en in de stad. Het museum heeft een lange traditie in het verzamelen van voorwerpen en immaterieel erfgoed van Amsterdam. Ook heeft het museum een geschiedenis van maatschappelijk relevante tentoonstellingen waarbij onderwerpen zoals armoede door de geschiedenis heen aan bod komt. Het Amsterdam Museum vandaag de dag heeft als doel om de verhalen van Amsterdammers een platform te geven. Het wil diep de stad in, lokaal geborgd en tegelijkertijd internationaal verbonden zijn. Uiteindelijk wil het Amsterdam Museum vanuit nieuwsgierigheid en openheid iedereen een plek gunnen in het verhaal van Amsterdam: een oudere in het centrum, een vrouw in Nieuw West, een kind van een basisschool in Amsterdam Noord.
Participatie en co-creatie
Een belangrijk uitgangspunt van het museum is om zoveel mogelijk met Amsterdammers samen te werken. De organisatie werkt daarom met participatie en co-creatie, waarbij ze actief op zoek gaan naar de ervaringen en kennis van de mensen die in de stad geworteld zijn. Een voorwaarde voor deze samenwerking is dat Amsterdammers mede-eigenaar zijn van de activiteiten en tentoonstellingen van het museum. Een voorbeeld is het project met de vrouwen van Nieuw-West. Na twee jaar onderzoek naar de mogelijke relevantie van het Amsterdam Museum in dit stadsdeel zag de organisatie dat er al veel activiteiten plaatsvinden, maar dat veel organisaties niet van elkaar bestaan weten. Hierin zagen zij de rol van vrouwen als aanjagers, en op basis van deze bestaande krachten is het project Vrouwen van Nieuw-West gestart.
Verbinding
Een sleutelwoord van de programmalijn is: verbinden. Het ondersteunen van verbinding tussen verschillende groepen en mensen in de stad en het verbinden van verleden en toekomst. Het Amsterdam Museum wil Amsterdammers graag bewust maken van de ontwikkelingen die de stad hebben gemaakt tot wat zij is. Door het verleden te bevatten kun je immers beter begrijpen wie je bent, kun je erover praten met anderen om zo samen vooruit te kunnen. Tegelijkertijd is de collectie van het museum onvolledig. Zo is er bijna geen materiaal verzameld over arbeidsmigratie, die de stad nu mede vormgeven. Het museum ziet zichzelf de taak om onderzoek te doen naar onderbelichte geschiedenissen en hier materiaal over te verzamelen, samen met mensen om wiens geschiedenis het gaat. Ook zoekt het museum naar verbeterpunten in de manier waarop de geschiedenis belicht wordt. Zo nam het museum, onder leiding van destijds gast-curator Imara Limon (nu curator) het voortouw in het vervangen van het bekritiseerde begrip de ‘Gouden Eeuw’ naar de ‘Zeventiende Eeuw’ dat meer ruimte laat voor verschillende perspectieven waaruit deze periode bekeken kan worden.
Samenwerking met de gemeente
Het Amsterdam Museum werkt op dit moment al actief samen met de Gemeente Amsterdam en hoopt dit in de toekomst te kunnen blijven doen. Een belangrijke bijdrage die de gemeente kan (blijven) leveren is het zien en erkennen van de rol van het museum binnen de stad. Dat het museum niet alleen een toeristische trekpleister is maar ook een onmisbare rol kan spelen binnen de beleidsplannen rondom inclusiviteit, diversiteit en eigenaarschap. Daarnaast is het belangrijk dat de stad een bijdrage levert in het helpen wegnemen van barrières, bijvoorbeeld door plek te bieden in een stadsdeel waar het museum tot nu toe nog geen aanwezigheid heeft. De ambities van Het Amsterdam Museum sluiten aan op de richting die de stad op wil, waardoor er al veel steun geboden wordt vanuit de Gemeente. De Gemeente betrekt het museum steeds vaker bij grootstedelijke vraagstukken die niet in directe zin verbonden zijn aan kunst en cultuur – zoals onderwijs – en het museum zelf ziet een rol voor zichzelf weggelegd binnen deze onderwerpen.
Adviezen aan de gemeente:
- Een belangrijke bijdrage die de gemeente kan (blijven) leveren is het zien en erkennen van de rol van het museum binnen de stad. Dat het museum niet alleen een toeristische trekpleister is maar ook een onmisbare rol speelt en kan spelen binnen de beleidsplannen rondom inclusiviteit, diversiteit en eigenaarschap. En dat het museum als thermometer kan dienen: wat is er relevant voor de stad op dit moment?
- Het is belangrijk dat de stad een bijdrage levert in het helpen wegnemen van barrières, bijvoorbeeld door plek te bieden in een stadsdeel waar het museum tot nu toe nog geen aanwezigheid heeft. Of door in te zien dat een museum al zoveel betekent in een stadsdeel, dat de Gemeente kan ondersteunen in het voortborduren en meer ruimte creëren voor de programma’s.
- Het Amsterdam Museum bezit de kennis en ervaring om de kwaliteiten van het hedendaags Amsterdam te herkennen en inzichtelijk te maken, door de verbinding met bewoners op te zoeken en door historische kennis in te zetten.