Verslag Conferentie De Lerende Stad 2050, 2 juli 2020

Inleiding

Amsterdam is een kennisstad. Dit betekent veel studenten, onderwijsgebouwen en andere faciliteiten. Het ruimtelijk-fysieke perspectief is één van de manieren waarop we naar het onderwijs kunnen kijken. Bepalend voor dit perspectief is de wijze waarop het onderwijs georganiseerd is en zich de komende decennia gaat ontwikkelen. Dit heeft impact op de manier waarop we de stad in de toekomst inrichten. Deze blik op de toekomst staat centraal in de Omgevingsvisie Amsterdam 2050. Hoe ziet de stad eruit in 2050?

Als gastcurator van het Atelier der Verbeelding (onderdeel Omgevingsvisie 2050) en als grote, stedelijke kennisinstelling heeft de HvA als slotbijeenkomst gekozen voor het perspectief van leren in de stad van de toekomst met als centrale vraag: Hoe zien de HvA en andere hoger onderwijsinstellingen in Amsterdam hun rol in de Lerende Stad van de toekomst en wat zijn daarvan de consequenties voor het ruimtegebruik in 2050?  

Lerende stad

Gedwongen, maar ook geïnspireerd door de veranderingen als gevolg van de Coronacrisis, nemen de digitale ambities van onderwijsinstellingen deze maanden een hoge vlucht. Dit is een gegeven, waarvan de gevolgen nog niet allemaal te overzien zijn, maar die voor de een beter uitpakken dan voor de ander.

De hoger onderwijs hubs aan de Wibautstraat, op het Science Park, Roeterseiland, aan de Zuidas  en straks in de Sluisbuurt blijven onveranderd, maar achter de muren vinden grote veranderingen plaats. En als het aan de deelnemers ligt, gaan er ook tussen de verschillende instellingen en tussen allerlei andere stedelijke instellingen interessante samenwerkingen plaats vinden.

Twee workshops en twee toekomstbeelden die duidelijk bijval kregen:

Het nieuwe leren

Een onderwijsinstelling heeft drie opdrachten: opleiden, diplomeren en het systematisch kennis helpen ontwikkelen. Dit vraagt een vorm van samenwerking tussen docenten, studenten, bedrijven en personen uit de praktijk, die samen komen in studio’s, ateliers, bij bedrijven of online, maar niet per se op de campus. De belangen van deze groepen staan centraal in deze samenwerking. Om aan de drie opdrachten invulling te geven is het noodzakelijk de onderwijsgebouwen voor andere partijen dan alleen ‘eigen’ studenten open te gooien. En nog een stap verder te gaan: geef die andere leergierigen ook toegang tot de collegezalen. Laat andere partijen mee-leren. Kennisinstellingen zijn er niet alleen voor het behalen van een diploma, maar ook (en steeds meer) voor het ontwikkelen van kennis en het opleiden van mensen (workshop olv Didi Griffioen, lector Higher Education, research and Innovation (Hva) en Katje Pasman (HvA).

Leren met de Stad & fysieke impact hoger onderwijs

Het onderwijs moet flexibeler worden en de student moet worden gezien als professional die regie heeft op zijn/haar eigen leerweg. De onderwijsinstelling is ‘slechts’ de uitvalbasis: je gaat als student naar buiten, de stad in en leert daar. Een onderwijsinstelling moet als gebouw veel multifunctioneler zijn en niet alleen voor onderwijs worden gebruikt. Om dit te realiseren:

Werk (nog) veel meer samen met andere partijen in de stad en organiseer daar ook je onderwijs. Een college privaat recht bij een advocatenbureau, een collegereeks over (bewoners)participatie in een buurtcentrum, bedrijfskunde bij Ikea en ICT in de OBA. Neem studenten en docenten de stad in en zoek inspirerende plekken op die bijdragen aan het leren, ontdekken en ontwikkelen. De nieuwsgierigheid prikkelen. Dan kan Amsterdam een grote leeromgeving worden. (workshop olv Maarten Vos en Marjolein Dordregter van de OBA, en Peter Scheffer van hogeschool Inholland).

Een gezamenlijke hartenkreet was om te allen tijde en ongeacht nieuwe onderwijsvormen en –settings aandacht te houden voor de laagdrempeligheid en toegankelijkheid van het (hoger) onderwijs.

“Ik voelde mij als student erg gehoord tijdens deze conferentie. Een dialoog waarbij we op ideeën kwamen en naar elkaar luisterden. We visualiseerden over de toekomst, durfden buiten de kaders te denken en hebben nieuwe deuren geopend.”

Filmpjes

Ter inspiratie en vermaak zijn er vooraf en tijdens de conferentie filmpjes van (ideale) onderwijsomgevingen en andere wenkende perspectieven getoond, samengesteld en ingesproken door het HvA projectteam (studenten: Anne Bartlema, Amber Keyzer, Ruben Neuhaus & Rob Andeweg, Sandra Bos): https://youtu.be/mk2b_fqf4o0 en https://youtu.be/dpci9ziRkEY.

Vervolg

HvA organiseert graag in de nabije toekomst, in samenwerking met andere partijen, een vervolg op deze bijeenkomst over de Lerende Stad, waarin de ‘hoe vraag’ meer aanbod kan komen. Hoe kunnen we de onderwijsinstellingen inclusief het onderwijs opengooien en wat is daar voor nodig?