Krachten bundelen – samenwerking met Ma.ak020

Vrijdag 17 mei 2019, Springhouse, Centrum

Zeggenschap organiseren

Hoe werken we samen aan de toekomst van onze stad? En hoe zorgen we dat iedere Amsterdammer kan meepraten? Om deze vragen te beantwoorden, organiseerde het projectteam omgevingsvisie dit stadsgesprek samen met mensen van Ma.ak020: Nies Medema, Lenny Bijker en Sumadi Bambang Oetomo.

’Hoe gaan we samen de toekomst aan?’

Uitgangspunt voor Van Doorninck is dat Amsterdammers zeggenschap krijgen over hun woonomgeving. Maar hoe organiseer je dat proces? Het proces past nu vaak niet, terwijl het juist zo belangrijk is om mensen die zich voor hun stad inzetten, de ruimte te geven om mee te praten. Een eerste stap is naar de mensen toe gaan.

Een van de instrumenten zijn de Ma.aktafels. Aan tafel zitten mensen uit diverse organisaties, bedrijven en instellingen die:

• knersende kwesties bespreken en een stap verder brengen
• basisprincipes, voorwaarden en afspraken formuleren voor het Maatschappelijk Akkoord.

‘Voer minder discussie en meer dialoog’

Inspiratie voor de omgevingsvisie

Het stadsgesprek in mei 2019 was een oefening met twee Ma.aktafels als inspiratie voor de Omgevingsvisie 2050: over Inclusiviteit en Toegang tot netwerk & middelen.

Ma.aktafel Toegang tot netwerk & middelen

Gespreksleider: Lenny Bijker, netwerk Amsterdamse Helden

Deelnemers:

• Oumaima Al Abdellaoui: scholiere, schrijfster van het boek Over Muren Heen
• Rikko Voorberg: theoloog, dominee, schrijver, initiatiefnemer van o.a. We Gaan Ze Halen, Week van de Eenzaamheid
• Andrea Dantuma: Advocate in strafrecht en actief bij netwerk Amsterdamse Helden
• Antoine Deul: Directeur Spring House, directeur netwerk Slavernij Verleden.
• Frank van den Beuken: projectmanager Omgevingsvisie, gemeente Amsterdam
• Jeske Rutgers: actief bij IJburg Droomt, IJburg doet, kwartiermaker bij Project Z.
• Marieke Kraan: fondsenwerver voor o.a. maatschappelijke buurtrestaurants
• Maureen Koswal: theatermaker, stimuleert cultureel ondernemerschap onder jongeren
• Ramon Dekkers: docent CMV HvA, initiatiefnemer dialoogtafel Keti Koti

Benut kracht van jongeren

Als je alle Amsterdammers uitnodigt om mee te denken over de toekomst van de stad? Hoe organiseer je dat? En zorg je dan dat jong en oud toegang krijgen tot relevante netwerken en middelen? Scholiere Oumaima Al Abdellaoui adviseert de gemeente sterk om bubbels te doorbreken. En mensen die niet vaak naar voren treden juist als spokesperson aan te wijzen. Zij benadrukt in dit verband de kracht van jonge mensen, zij zijn immers de toekomst. Wel hebben zij een duwtje in de rug nodig. Haar advies is dan ook: ga naar de scholen toe en leer jongeren hoe ze hun verhaal kunnen vertellen, welke invloed ze kunnen hebben en laat ze merken dat er naar ze geluisterd wordt.

Nieuwe rituelen

Theoloog Rikko Voorberg verkent in diverse projecten de grenzen tussen kunst en zingeving. Hij wil verbindingen leggen tussen de religieuze netwerken in de stad, en de grenzen tussen het seculiere en het profane verbreken. Daarbij merkt hij dat er is behoefte aan meer betekenisgeving en mensen op zoek zijn naar nieuwe rituelen zoals de Vrijheidsmaaltijd. Zijn advies aan de gemeente is: faciliteer dialoog tussen religieuze organisaties en faciliteer plekken voor zingeving en creativiteit.

Bruggen bouwen

Volgens advocate Andrea Dantuma doen veel kleine stichtingen goed werk, maar weten ze elkaar niet te vinden. Doordat ze hun verhalen niet goed kunnen vertellen, vinden ze ook de wegen naar netwerken, fondsen en middelen niet. Zij adviseert de gemeente om bruggen te bouwen tussen deze organisaties en de gelden beter te verdelen.

Inclusiviteit en duurzaamheid

Voor Antoine Deul, directeur van Spring House en het netwerk Slavernij Verleden zijn inclusiviteit en duurzaamheid de belangrijkste begrippen in het denken over de toekomst. Hij denkt dat het Atelier der Verbeelding een belangrijke rol kan vervullen, en de plek kan zijn om een nieuwe gemeenschappelijke taal te creëren. Hij heeft meerdere adviezen voor de gemeente: schuif aanbestedingsnormen van tafel, deze vormen een grote hindernis voor initiatieven. Stop met het kapen van ideeën van burgers en richt een nieuwe infrastructuur voor burgerinitiatieven in. Voer het basisinkomen in en stel een wethouder van Dromen & Visie aan.

Van kastje naar muur

Actief bewoonster Jeske Rutgers merkt dat het systeem van middelen verdelen niet werkt. Er zijn bij de gemeente te veel verschillende afdelingen, waardoor burgers van het kastje naar de muur worden gestuurd. Ook zij vindt, net als Oumaima Al Abdellaoui, belangrijk om jongeren in hun kracht te zetten.

Stimuleer en faciliteer

Marieke Kraan is fondsenwerver voor o.a. buurtrestaurants. Ook zij merkt dat kleine initiatieven moeite hebben met het vertellen van hun verhaal, en met een ingang vinden bij grote fondsen. Haar advies is: stimuleer ondernemerschap, en faciliteer meer openheid in regelgeving.

Eigen budgetten

Theatermaker Maureen Koswal pleit voor meer ruimte voor eigenheid. En voor meer zeggenschap door jongeren. Bijvoorbeeld door meer inspraak en eigen budgetten te geven.

Competenties jongeren

Docent Ramon Dekkers is initiatiefnemer van de dialoogtafel Keti Koti. Hij wil studenten opleiden om de dialoog over het slavernijverleden te kunnen voeren. Zijn voorstel is om een koppeling met het Atelier der Verbeelding te maken, met meertalige uitingen. En vooral om ook de competenties van jongeren te benutten.

Samenvattend

• Leg verbindingen en creëer een gezamenlijke taal
• Doorbreek de bubbels, zoek elkaar op, verbindt de generaties
• Voer minder discussies en meer dialogen
• Creëer gezamenlijke rituelen, sla bruggen tussen en buiten de religieuze organisaties.

Uitgangspunt:

• Toegang tot netwerk & middelen voor alle Amsterdammers die iets voor hun stad willen doen

Voorwaarden:

• Een open systeem van verdeling fondsen, meer gecentraliseerd, zonder aanbestedingsnormen

Afspraken:

• Leidt kleine initiatieven op om hun verhaal te vertellen en geef hen toegang tot fondsen, doorbreek gevestigde structuren
• Geef jongeren meer zeggenschap, doorbreek de bubbels, verbindt de generaties

‘Waardeer alle inzet gelijkwaardig’

Ma.aktafel Inclusiviteit

Gespreksleider: Sumadi Bambang Oetomo, regiegroep

Deelnemers:

• Diny Ceelen van Cocratos
• Sarita Bajnath van Socratisch.nl
• Mireille de Ruiter, stadsdeel Oost (IJburg)
• Marieke van Doorninck, wethouder Ruimtelijke Ordening en Duurzaamheid
• Sharog Heshmat Manesh, docent en onderzoeker HvA
• Joris Wijnhoven, politiek assistent wethouder
• Ezra Jansen Fawaka, ondernemer en student HvA
• Saskia Guzman Morales, Startblok Riekerhaven
• Roos van Rongen, student urban en regional planning

Eigenaarschap

Wat willen we voor stad zijn? En voor wie? Marieke van Doorninck, wethouder Ruimte & Duurzaamheid deelt haar zorgen over een groeiende tweedeling in de stad, het ontstaan van arme naast rijk wijken en het verlies van groen. De transitie naar klimaatneutraal is een zekere ontwikkeling, daarom is het belangrijk om te laten zien wat er al gebeurt. Maar niet iedereen voelt zich eigenaar van al deze ontwikkelingen, merkt Van Doorninck. Daarom wil zij Amsterdammers eerder in het proces betrekken. Zoals nu gebeurt met het opstellen van de Omgevingsvisie Amsterdam 2050, en bij het maken van beleid. Thema aan deze tafel is de inclusieve stad.

Burgerschap en thuisgevoel

Belangrijk thema is burgerschap. Sharog Heshmat Manesh, docent en onderzoeker bij de HvA, houdt zich bezig met cultureel burgerschap. Hoe leiden we jongeren op tot de nieuwe generatie professionals in de stad? Hoe geven we vorm aan burgerschap? En wat is nodig om je thuis te voelen in de stad: ‘Sluit ik aan?’

Informele netwerken

Volgens Ezra Jansen Fawaka kun je inclusie organiseren aan de Keti Koti tafels. Roos van Rongen, student en community builder, schreef een scriptie over statushouders en hoe ze worden verwelkomd. Zij noemt Community Building Game als mogelijk middel. Saskia Guzman Morales is actief in Startblok Riekerhaven. Hier wonen 600 jongeren en statushouders naast elkaar. Zij gelooft in het bouwen van informele netwerken o.a. met de buurt.

Bevorderen samenredzaamheid

Mireille de Ruiter, stadsdeel Oost IJburg, stimuleert als community builder de verbinding tussen nieuwe bewoners en de bestaande buurt. Zij noemt als geslaagd voorbeeld hoe tegenstemmers als het ware zijn omarmd bij de komst van statushouders op IJburg. Diny Ceelen van Cocratos is initiatiefnemer van het project samenredzaamheid, en zet werkgelegenheidsprojecten op in duurzaamheid en energietransitie. Sarita Bajnath ontwierp de White Privilege Walk. Zij koppelt in haar werk systemische onderdrukking aan persoonlijke verhalen.

Samenvattend

Uitgangspunt

• Ruimte voor alle Amsterdammers bij beleid en visieontwikkeling

Voorwaarden

• Overlegvorm ontwikkelen die past bij stem geven aan alle Amsterdammers
• Laagdrempelige, hyperlokale dialogen
• Een overlegorgaan waarin alle partijen vertegenwoordigd zijn: dus overheid, burgers, maatschappelijk middenveld, kennisinstellingen en bedrijven

Afspraken

• Alle inzet gelijkwaardig waarderen
• Ruimte in de vorm van geld of invloed organiseren als beloning voor input

Knersende kwesties

• Aansluitingen gaan niet vanzelf
• Ander wettelijk kader: processen bewonersinvloed moeten diepgaand veranderen
• Platform: ondernemers, burgers, overheid, kennisinstellingen, socio-economische board
• Wijkcoöperatie opzetten
• Onbetaald werk, ook weer aan deze tafel, hoe doen we dat?
• Jongeren willen wel betrokken zijn
• Veilige omgeving vragen, we hebben nog geen podium
• Allemaal individuelen die met de gemeente praten, willekeurig netwerk
• Tussenruimte: socio-economic board
• Roulerende groep mensen die daarin zetten
• Vertrouwen terugkrijgen, door de privatisering
• Good practice Samenredzaam: sleutelfiguren rondom de tafel met informele netwerken, training sleutelfiguren, zwerm, middelen stoppen, betaald inzetten
• Processen financieren? Door wie?
• Hoe kunne sociale stijgers blijven bijdragen?
• Huurkorting als je actief betrokken bent in de buurt?

Basisprincipes maatschappelijk akkoord

Uitgangspunt: gelijke stemmen voor alle bewoners van de stad

Voorwaarden: investeren in proces (ook financieel)

Afspraken: Sleutelfiguren, backoffice regelen, verantwoordingsmechanismen, gebiedsteams meer zeggenschap geven

Praktische veranderingen opgeleverd

• Hoe moeten we die gesprekken met de stad vormgeven
• Betaling in geld, woonruimte en invloed
• Wat heb je nodig om erbij te zijn?