Vrije ruimte

Vrije ruimte is de verzamelnaam van plekken voor experiment, ontmoeting en reflectie. De gemeente ziet vrije ruimte als een belangrijk onderdeel van de stedelijke leefomgeving. De stad wordt er op allerlei manieren levendiger, schoner, kleurrijker en socialer van. Juist in een verdichtende en zorgvuldig geplande stad zoals Amsterdam, geeft het ‘onbestemde’ en soms rommelige karakter van vrije ruimte ademruimte.

Vrije ruimte is er in alle soorten en maten – van Ruigoord en buurtcentrum Ru Paré, tot (tijdelijk) stadslandbouwproject Noordoogst – maar heeft gemeenschappelijk dat ze van onderop is ontstaan en collectief is vormgegeven. Het kan gaan om initiatieven met verschillende duur: voor een nacht, een weekend, een seizoen, een aantal jaar of permanent. De gemeente wil bestaande Vrije Ruimte beschermen en nieuwe vrije ruimte beschikbaar te maken voor Amsterdammers. Dat gebeurt onder andere middels het broedplaatsenbeleid.

Grote Opgaven

Betaalbaarheid — met de huidige groei en verdichting van de stad komt vrije ruimte steeds meer onder druk te staan, als functie die economisch weinig rendabel is. Bestaande locaties dreigen te verdwijnen wanneer de huurcontracten aflopen en er is steeds minder (betaalbare) ruimte voor nieuw initiatief. Dit zien we in en rond het centrum, maar ook aan de randen van de stad.

Regie en zelforganisatie — vrije ruimte heeft als initiatief vanuit onderop als vanzelf een ongereguleerd karakter. Dit staat haaks op de actieve rol die wij als gemeente nemen in het beschermen en beschikbaar maken hiervan. Om Vrije Ruimte in de toekomst te in de stad te kunnen behouden is stevig sturen voor de gemeente echter cruciaal. De opgave is om de invulling en programmering van de ruimte zoveel mogelijk vrij te laten aan de initiatiefnemers. Dit vereist van ons als gemeente dat we minder sturen en meer loslaten en vertrouwen geven aan initiatiefnemers.

Inclusief — de huidige invulling van Vrije Ruimte in Amsterdam weerspiegelt nog niet voldoende de diversiteit van Amsterdam en zijn bewoners. Bestaande ruimte voor maatschappelijke initiatieven is niet altijd even gemakkelijk beschikbaar voor nieuwe (sub)culturen. Amsterdam wil vrije ruimte beschikbaar en toegankelijk maken voor een bredere groep inwoners. In de praktijk betekent dit dat bij de toewijzing van ruimte specifiek gekeken moet worden naar initiatieven die aanvullend zijn op het huidige aanbod, zowel wat betreft initiatiefnemers zelf als het publiek.